[interview]
Bemiddeling is een proces van geschillenbeslechting. Hierbij vergemakkelijkt een derde partij – de bemiddelaar, dus – de onderhandelingen tussen de partijen in het geschil. Hij of zij tracht samen met hen een minnelijke schikking te bereiken. Bemiddeling haalt een succespercentage van 75% en is dan ook bijzonder doeltreffend, vooral bij het beslechten van bepaalde soorten geschillen. Ze is bovendien gevoelig goedkoper en sneller dan een gerechtelijke procedure. Voorzitter van bMediation Gérard Kuyper licht toe.
De mens in het hart van de bemiddeling
Commerciële bemiddeling is een proces waarmee bedrijven geschillen buiten de rechtbank om kunnen oplossen. Het proces wordt geleid door een onpartijdige derde partij: de bemiddelaar. Hij of zij organiseert en orkestreert de bijeenkomsten. “Voor zakenpartners onder wie het contact moeilijk verloopt, is bemiddeling echt zinvol“, weet Gérard Kuyper. Met bemiddeling kun je aan de relatie werken en de voorwaarden scheppen voor een hervatting van de dialoog tussen de partijen, die dan opnieuw op vreedzame wijze met elkaar gaan praten. “De bemiddelaar is neutraal. Hij treedt op als moderator en zorgt ervoor dat de gesprekken vlot verlopen. Hij of zij heeft tot taak vragen te stellen, te luisteren en bepaalde stellingen te herformuleren om de dingen te relativeren”, zegt Kuyper. Aan de ene kant krijgen de partijen in het conflict op die manier het gevoel dat er naar hen wordt geluisterd en dat ze worden begrepen. En aan de andere kant kunnen ze bovenal het standpunt van de ander aanhoren en begrijpen. Zoiets vermijdt dovemansgesprekken. En als de partijen eindelijk elkaars standpunt begrijpen, gaan conflicten meestal voorbij en kan aan oplossingen worden gesleuteld. “Vaak ligt de oorzaak van conflicten in de moeilijkheid om elkaar te begrijpen”, zegt de voorzitter van bMediation.
Een snelle, humane en minder dure procedure
“Bemiddeling biedt talrijke voordelen aan bedrijven”, vervolgt onze deskundige. Ten eerste verloopt het proces snel. Na een paar uur tijd kun je eenvoudig vaststellen of een akkoord al dan niet kan worden bereikt. In de rechtszaal kan de onzekerheid maanden of zelfs jaren aanslepen. Ten tweede beslist de rechtbank op basis van de wet, terwijl het tijdens een bemiddeling de partijen zijn die de beslissingen nemen. “In een gerechtelijke procedure berust de beslissing uitsluitend op juridische elementen. Maar in een bemiddelingsprocedure vloeien de beslissingen voort uit de realiteit van de betrokken partijen. Dit zorgt voor flexibiliteit, creativiteit en nieuwe onderhandelingen … Uiteindelijk zal de zakelijke relatie dankzij dit alles waarschijnlijk worden voortgezet zodra het conflict is opgelost.” Last but not least, is de bemiddelingsprocedure veel goedkoper. In deze periode van Covid en gedeeltelijke lockdown mag zeker ook worden benadrukt dat bemiddeling op afstand kan plaatsvinden.
Wanneer kiezen voor bemiddeling?
Volgens Gérard Kuyper is bemiddeling voor bedrijven in twee soorten gevallen bijzonder geschikt. “In de eerste plaats zijn er conflicten in langlopende samenwerkingsverbanden (franchise, concessieovereenkomst, commerciële vertegenwoordiging, enz.) die een hoge mate van vertrouwen tussen de verschillende partijen vereisen. Als het vertrouwen is verdwenen, is er sprake van een conflict en zal bemiddeling veel meer helpen om het vertrouwen te herstellen dan een gerechtelijke procedure. Dan zijn er nog de conflicten tussen partners en/of aandeelhouders. Die lijken sterk op het vorige geval. De bemiddelaar zal dan moeten werken aan de waarden en aan wat de partijen van elkaar verwachten.” Alleen voor de invordering van schulden, wanneer de schuldeiser een executoriale titel nodig heeft, is bemiddeling niet meteen de beste oplossing.
Met een succespercentage van 75% blijkt bemiddeling echt effectief en nuttig te zijn. “Ook al is de bemiddeling niet altijd succesvol, toch is ze in staat om duidelijkheid te scheppen en een betere basis te leggen voor een gerechtelijke procedure”, besluit Gérard Kuyper.