Mulhouse is een trendsetter. De op één na grootste stad van de Elzas heeft de mobiliteitsrekening geïntroduceerd, een primeur in Europa. Het is ook de eerste Mobility as a Service (MaaS) in Frankrijk. Lang geleden was Mulhouse verwaard om zijn textielindustrie, nu is de stad met meer dan 100.000 inwoners een echte een Smart City.
De déclic kwam er in 2015. Mulhouse werd geconfronteerd met een enorme verkeersverzadiging. Een verandering drong zich op. “We stelden vast dat elke vervoersmodus zich vasthield aan zijn eigen regels, tarieven en een exclusieve toegang. Dit schrok occasionele gebruikers af”, vertelt Denis Rambaud, vice-voorzitter van Transports et Mobilités Mulhouse. De oplossing lag volgens hem voor de hand: één gebruiksvriendelijke sleutel tot alle stedelijke mobiliteitsdiensten. De mobiliteitsrekening moest een platform worden waar je op een eenvoudige manier in real-time de beste vervoersoplossing kan checken.
Dankzij de app van de mobiliteitsrekening hebben mensen via hun de smartphone toegang tot het totale aanbod van mobiliteitsdiensten binnen de agglomeratie: openbaar vervoer, taxi’s, huurfietsen, (al dan niet elektrische) deelfietsen en –auto’s, zelfs parkings… Je kunt nagaan hoe ver een station is, je kunt de tarieven en de beschikbaarheid van alle verplaatsingsmiddelen napluizen en ook de verschillende combinaties voor één traject met elkaar vergelijken. Als je je met de wagen verplaatst, helpt de app je ook te verifiëren waar je mag parkeren.
Pas op het einde van de maand betaalt de gebruiker voor de diensten waarop hij een beroep heeft gedaan. Hij ontvangt één overzichtelijke factuur op basis van de meest voordelige tarieven. Om een voorbeeld van de gunstige prijzen te geven: als je bij Vélocité een fiets huurt, moet je slechts één euro per maand betalen, op voorwaarde dat elk traject binnen het halfuur is afgelegd. Het is ook mogelijk om via de app het overzicht over al je verplaatsingen te behouden. Je kan een specifiek budget vooropstellen. Wanneer je het voorziene plafond bereikt, krijg je automatisch een waarschuwing.
Complementaire logica
Die laatste functie – het instellen van een budgettair plafond – is een van de vele suggesties die van de gebruikers zelf afkomstig was. Denis Rambaud onderstreept het co-operatieve aspect van de mobiliteitsrekening: de gebruikers hadden hun inbreng in de totstandkoming. In 2016 was er een ronde tafel met alle geïnteresseerden, waarbij gepeild werd naar de vereisten om het project te doen slagen. Een jaar later volgde de voorstelling van de maquettes en konden de burgers het uitgetekende parcours valideren.
Vóór de officiële lancering was er tussen maart en juni 2018 eerst een testperiode met een 50-tal proefpersonen. “Die mensen zijn onze gedroomde ambassadeurs geworden”, lacht Rambaud. Hij spreekt van een evenwichtige partnerschap tussen alle actoren. Iedere dienstverlener ondertekende een conventie met de stad en blijft verantwoordelijk voor zijn eigen functioneren. De deelnemende vervoersorganisaties getuigden in de krant Le Monde dat de mobiliteitsrekening voor een revolutie in hun métier heeft gezorgd. Vroeger bleef iedereen veilig binnen zijn domein. Vandaag hebben alle partijen zich in een complementaire logica ingeschreven.
Het initiatief mag gerust een succes genoemd worden. De app is al 3130 keer gedownload. “Je kan op twee manieren de kaart van de ecologie trekken en de uitstoot van broeikasgassen drastisch reduceren: op een bestraffende manier of op een positieve manier”, weidt Rambaud uit over de filosofie achter het project. “Wij gingen voor de tweede optie. Ze daagt mensen uit om niet langer de gevangene te zijn van hun traditionele manier om zich te verplaatsen. Door barrières weg te nemen, willen we dezelfde soepelheid garanderen die je hebt als je de auto die voor je deur staat zou nemen.”
Peter Van Dyck
<crédit photo Belga>