[Coproductie] De industriële materiaalproductie, de aanvoer van grondstoffen of afgewerkte producten, en de plaatsing van die producten en afbraak of demontage ervan aan het eind van hun levenscyclus, maken dat de bouwsector verantwoordelijk is voor een groot deel van de planeetwijde CO2-uitstoot.
Gewestelijke vastgoedspeler citydev.brussels staat er onder meer voor in om nieuwe koopwoningen op de markt te brengen voor huishoudens met een middeninkomen die zich duurzaam in Brussel willen vestigen.
Als referentie in het Brussels Gewest trekt de overheidsinstelling voor haar gebouwen al geruime tijd de kaart van innovatie en duurzaamheid. Vandaag wil de instelling onbetreden paden blijven inslaan op het vlak van duurzame ontwikkeling. Ze zet haar privépartners ook aan daarvoor inspanningen te leveren. Met het Kyotoprotocol, het akkoord van Parijs en andere klimaatverdragen zijn ook projectontwikkelaars en aannemers helemaal mee en mikken ze zelf steeds hoger qua milieuprestaties. De voorbije jaren komen thema’s als de levensduur van materialen, de recycleerbaarheid ervan en de recuperatiemogelijkheden aan het einde van de levenscyclus telkens terug in de voorstellen voor stadsprojecten die bij de instelling worden ingediend.
Bij een offerteaanvraag worden de voorstellen die citydev.brussels binnenkrijgt, systematisch beoordeeld qua kosten (50 %), stedenbouwkundige kwaliteit (20 %) en functionele kwaliteit (20 %), maar ook op het vlak van duurzaamheid. Die is vaak doorslaggevend bij de gunning.
In 2016 wist een project van 54 woningen zich van de concurrentie te onderscheiden door de aandacht die het gaf aan de materialenkringloop. Dat project moest komen in de plaats van een oude meubelopslagplaats uit beton en bakstenen, in een erg dichte stedelijke omgeving. Het team van de inschrijver stelde voor de vergunningen om de opslagplaats te slopen en om het nieuwe woongebouw neer te poten, apart aan te vragen. Omdat de administratieve afhandeling van de ene procedure korter is dan die van de andere, kon de opslagplaats nauwgezet worden gedemonteerd zonder vertraging op te lopen. Uit stalen bleek immers dat de bakstenen konden worden gerecupereerd en hergebruikt als gevelsteen voor het nieuwe gebouw.
Dit op het eerste zicht avontuurlijke voorstel bleek in deze overheidsopdracht op verschillende manieren de moeite waard.
Eerst en vooral maakte het doorslaggevende argument van de duurzaamheid het verschil bij de analyse van de offertes. Daarmee kon het team de opdracht binnenhalen.
Ook is, vanuit historisch en stedelijk oogpunt, het beeld van de industriële, bakstenen middenbeuk erg aanwezig in het landschap van de wijk en dierbaar voor de buurtbewoners. Dat werd opnieuw opgeroepen in het nieuwe gevelontwerp.
De financiële winst bleek ook meteen. De besparingen op de aankoop van nieuwe bakstenen en op de aan- en afvoer van materialen compenseerden vlug de meerprijs van de voorzichtige afbraak en het afbikken van de bakstenen op de site.
Om te voldoen aan zijn verplichtingen qua sociale lasten, had de algemeen aannemer bovendien besloten om samen te werken met Travie, een maatwerkbedrijf dat mensen met een lichte handicap aan het werk zet. Het afbikken van de bakstenen, een op het eerste gezicht ondankbaar, maar eenvoudig en erg repetitief karwei, voldeed volkomen aan de vraag en de specifieke vaardigheden van dit team. Deze mensen voelden zich erg gewaardeerd om de hoge kwaliteit van hun verwoede werk, die werd erkend door al wie bij de werf betrokken was. Na deze even verrijkende als overtuigende ervaring heeft de algemeen aannemer een raamovereenkomst gesloten met Travie, dat voortaan werkt op alle bouwplaatsen van de aannemer waar er werken zijn die voor hen geschikt zijn.
Met het hergebruik van de bakstenen op deze werf sleepte de aannemer in 2017 de be.circular-prijs van Leefmilieu Brussel in de wacht. De bijhorende media-aandacht liet hij zich welgevallen.
Dankzij dergelijke overtuigende ervaringen én de volledige medewerking en het engagement van tal van privépartners, zet citydev.brussels nu het onderzoek en de innovatie qua duurzaamheid voort bij haar openbare projecten. Zo ambieert ze om het eerste koolstofvrije wooncomplex van Brussel te kunnen produceren. Wordt vervolgd!
