De werkgever is verplicht om redelijke aanpassingen aan te bieden aan een werknemer met een handicap, zodat deze niet wordt gediscrimineerd ten aanzien van zijn of haar collega's. Maar hoe zit het met de verplichting om redelijke aanpassingen aan te bieden aan een werknemer die de ouder is van een kind met een handicap?

Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft op 11 september 2025 een nieuw arrest gewezen inzake de bestrijding van discriminatie (C-38/24): een werkgever die weigert redelijke aanpassingen te doen voor een werknemer die de ouder is van een kind met een handicap en aan wie hij of zij essentiële hulp biedt, loopt het risico te worden veroordeeld wegens discriminatie. In België kan een dergelijke veroordeling duur uitvallen: de wettelijk vastgestelde forfaitaire schadevergoeding bedraagt zes maanden brutoloon.

Achtergrond van het arrest

De zaak handelde over een stationsmedewerker in Italië die herhaaldelijk had verzocht om vaste werktijden om voor haar ernstig gehandicapte zoon te kunnen zorgen, die op een vast tijdstip een zorgprogramma moest volgen. De werkgever stemde aanvankelijk in met deze aanpassingen op tijdelijke basis, maar weigerde vervolgens om deze aanpassing permanent te maken. Volgens het Hof kan een dergelijke weigering “associatieve” indirecte discriminatie vormen: de werknemer is zelf niet gehandicapt, maar wordt op het werk ongunstig behandeld vanwege de handicap van haar kind. Het Hof bevestigde dan ook dat de verplichting voor de werkgever om redelijke aanpassingen door te voeren om elke vorm van discriminatie tegen te gaan, ook geldt voor de ouders van kinderen met een handicap.

Wat wordt verstaan onder "redelijke aanpassingen"?

Redelijke aanpassingen kunnen verschillende vormen aannemen en het Hof van Justitie van de Europese Unie legt in haar arrest uit dat het gaat om passende, doeltreffende en praktische maatregelen die gericht zijn op de aanpassing van de werkplek aan de behoeften van de werknemer met een handicap. Dit kan bijvoorbeeld het volgende omvatten:

• een aanpassing van de lokalen (bijvoorbeeld verbeterde toegankelijkheid)
• een aanpassing van de arbeidsuitrusting
• een wijziging van het arbeidsritme of de taakverdeling
• een aangepast aanbod van opleiding of begeleiding
• een specifieke organisatie van de werktijden

Volgens het Hof moeten werkgevers voorzien in redelijke aanpassingen om hun werknemers in staat te stellen de nodige hulp te bieden aan hun gehandicapte kinderen, op voorwaarde dat dit geen onevenredige belasting vormt voor de werkgever. Om te beoordelen of er sprake is van onevenredigheid, moet volgens het Hof rekening worden gehouden met de financiële en andere kosten, de omvang en de financiële middelen van de werkgever en de mogelijkheid om overheidsmiddelen of andere vormen van steun te verkrijgen.

Wat Belgische werkgevers moeten onthouden

Naar Belgisch recht is het weigeren van redelijke aanpassingen ten gunste van een persoon met een handicap een vorm van discriminatie. Deze verplichting om redelijke aanpassingen door te voeren geldt ook voor ouders van kinderen met een handicap die hun kind essentiële hulp bieden. Wanneer discriminatie wordt vastgesteld, riskeert de werkgever een zware sanctie: een vergoeding gelijk aan zes maanden brutoloon moet aan de werknemer betaald worden. De verplichting om redelijke aanpassingen door te voeren kent echter beperkingen. Het is namelijk mogelijk om op geldige wijze te weigeren om aanpassingen door te voeren als deze een onevenredige belasting voor de onderneming met zich meebrengen. Het is dan aan de werkgever om aan te tonen dat de gevraagde aanpassing onevenredig is.

Tot besluit, Belgische werkgevers zullen voortaan zeer zorgvuldig moeten omgaan met verzoeken naar aanpassingen van ouders van kinderen met een handicap. Luisteren, dialoog en het zoeken naar passende oplossingen zijn de beste manieren om geschillen te voorkomen.

Door Thierry Duquesne, Partner | Advocaat NautaDutilh en Zoé Harles Junior Associate | Advocaat NautaDutilh

Dit artikel kan u ook interesseren: Een zieke werknemer ontslaan: discriminatie?